بتن سبک یا بتن متخلخل در سال 1924 میلادی توسط یک
آرشیتکت سوئدی اختراع گردید . هم اکنون در اروپا بتن سبک تحت نامهای
(Ytong) و یا ( Hebelex ) عرضه می شود . ساخت این محصول با استفاده از
تکنولوژی پیشرفته از طریق اختلاط و پخت مواد اولیه: ماسه سیلیسی، آهک ،
سیمان ، پودر آلومینیوم و آب انجام می گیرد .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
در این مقاله با خواص بتن سبک (هبلکس) بیشتر صحبت خواهیم کرد.
عمده خواص بتن سبک ( هبلکس ) عبارتست از:
وزن مخصوص : هر متر مکعب حدود 600 کیلوگرم .
• مقاومت فشاری : 30 تا 35 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع با امکان افزایش آن بر حساب نیاز مصرف کننده .
کار کردن با بتن سبک
( هبلکس ) بسیار آسان است، مثلاً به راحتی می توان آن را ارّه نموده یا
میخ در آن کوبید و یا جای پریز یا کانال عبور سیم برق و لوله آب را در آن
به وجود آورد. علاوه بر این بتن سبک در مقابل آتش بسیار مقاوم است و کلیه شرایط سلامت محیط زیست را دارا می باشد.
با توجه به آیین نامه جدید محاسبه ایمنی ساختمان ها در برابر زلزله ، بکارگیری مصالح سبک وزن راه حل مناسب و با صرفه در جهت افزایش ایمنی ساختمان می باشد و بلوک های بتن سبک
( هبلکس ) تامین کننده این مزیت فنّی است. یک متر مکعب بلوک هبلکس حدود
600 کیلوگرم وزن دارد که برابر 866 عدد آجر به وزن 1750 کیلوگرم می باشد ،
به عبارت دیگر یک عدد بلوک 20×25×60 هبلکس مطابق با 46 عدد آجر است، در
حالیکه وزن آن برابر وزن 10 عدد آجر بوده و یک کارگر به راحتی می تواند
آنرا حمل نماید و سریعاً نیز نصب می گردد .
در ضمن ملات مصرفی برابر 25% ملات مورد
نیاز برای اجرای همان دیوار با آجر بوده و به درصد سیمان کمتری نیز دز ملات
نیاز دارد. به عنوان مثال چنانچه برای اجرای یک دیوار با آجر به یکصد
کیلوگرم سیمان نیاز باشد همان دیوار در صورت استفاده از بلوک های هبلکس 15
کیلوگرم سیمان مصرف می کند.
همچنین بارگیری و حمل بلوک های هبلکس
که در قالب های 15/3 متر مکعبی بسته بندی می شوند با استفاده از جرثقیل
فکی و تریلی کفی به راحتی و اقتصادی تر انجام میگیرد. یک تریلی 9 پالت بزرگ
برابر 35/28 متر مکعب را حمل می نماید.
هبلکس = عایق گرما، سرما، صدا و مقاوم در برابر زلزله و ...
هبلکس = صرفه جویی در آهن یا آرماتور، زمان اجرا، ملات مصرفی، دستمزد و ...
هبلکس = چسبندگی قابل توجه با ملات سیمان و ماسه و گچ و خاک به موجب گواهی وزارت مسکن و شهر سازی .
مزایای فنّی :
سبکی وزن ، عایق در برابر حرارت، عایق دز برابر برودت، عایق در برابر صدا، استحکام و پایداری در مقابل زلزله، آتش سوزی و بسیاری مزایای دیگر از محاسن بلوک های هبلکس نسبت به سایر مصالح قدیمی نظیر آجر های معمولی و آجر های سفال می باشد.
مزایای اجرائی :
با توجه به ابعاد و سبکی و راحتی نصب بلوک
های هبلکس در همه ضخامت ها، سرعت اجرای بتون هبلکس نسبت به سایر مصالح به 3
برابر بالغ می گردد.
مزایای اقتصادی :
پروژه های ساختمانی با استفاده از بلوک
های هبلکس با در نظر گرفتن سرعت اجرا، به دستمزد کمتری احتیاج دارد و
همچنین استفاده از هبلکس به سبب مصرف ملات کمتر و نیز کاهش بارهای وارده به
سازه به دلیل وزن کم دیوار ها که موجب کاهش ابعاد سازه می شود، صرفه جویی
قابل ملاحظه ای را در هزینه مصالح مصرفی موجب می گردد.
به علاوه در مقایسه میان مصالح سنتی و هبلکس اقلام زیر نیز ارقام توجه ای را تشکیل می دهند :
سرعت زیاد آجر چینی با هبلکس، سرعت زیاد کارهای تاسیساتی، کاهش مقاطع ساختمانی به هنگام محاسبه و صرفه جویی قابل ملاحظه در سازه های فلزی و بتنی. به علاوه استفاده از هبلکس موجب
صرفه جویی چشمگیری در انرژی برای سرمایش و گرمایش ساختمان بعد از احداث می
شود. همچنین ضایعات هبلکس کلّا به عنوان پوکه مورد استفاده قرار می گیرد
در حالیکه ضایعات زیاد آجر عملاً بلا استفاده می ماند.
دستورات العمل اجرایی :
1- کادر اجرایی :
کارکردن با هبلکس نیاز به تخصص خاصی ندارد
با توجّه به ابعاد و سهولت کار با هبلکس، سرعت اجرا نیز نسبت به آجر نیز
نسبت به آجر سفال تا دو الی سه برابر افزایش می یابد .
2-ملات مورد نیاز :
همان ماسه و سیمان می باشد و با توجه اینکه بلوک های هبلکس یک نوع بتن سبک
می باشد و هم گونی کاملی با ملات ماسه سیمان دارد می توان نسبت ترکیب را
به پنج یا شش به یک تبدیل و در مصرف سیمان صرفه جویی بیشتری نمود، در
مواردی که تیغه بندی های مورد اجرا با آب و رطوبت سر کاری نداشته باشند (
مثل دیوار اتاق خواب، کار، ...) می توان از ملات گچ و خاک ( به لحاظ صرفه
جویی اقتصادی ) نیز استفاده نمود.
3-جذب آب :
با توجه به ابعاد و متخلخل بودن بلوک های
هبلکس، نم و رطوبت توسط این بلوک ها منتقل نمی شود . در عین این که این
بلوک ها نم و رطوبت را نسبت به مصالح مشابه جذب می کند، لذا در زمان
استفاده از این بلوک باید نکات زیر را رعایت نمود :
اولاً : قبل از اجرا بلوک ها باید کاملاً خیس نمود.
ثانیاً : ملات مصرفی را نیز باید با رقّت بیشتری تهیه نمود.
ثالثاً : بعد از اجرا در صورت امکان به دیوارها آب داده شود.
4-اندود گچ و خاک :
با توجّه به سطح صاف و صیقلی هبلکس نسبت
به سایر مصالح در صورت اجرای صحیح دیوار ها به اندودی بیش از 1 الی 2
سانتیمتر نیاز نخواهد بود ( یعنی در هر طرف نیم الی یک سانتیمتر.)
5-از نظر نصب تاسیسات و روکار :
مانند سایر مصالح می باشد.
-